Starostwo Powiatowe w Myślenicach

Mądre nawyki zimą – zdrowie, oszczędność, ekologia

Zima to wyzwanie dla naszego zdrowia, portfela, a coraz częściej – także dla planety. Rosnące zużycie energii w sezonie grzewczym oznacza większą emisję gazów cieplarnianych, które pogłębiają kryzys klimatyczny. Dlatego warto działać mądrze: chronić się przed zimnem, ale robić to odpowiedzialnie – z troską o środowisko i własne finanse.

Energia a klimat – szerszy wymiar naszych wyborów

Zimą zużywamy znacznie więcej energii, głównie na ogrzewanie. W Polsce, gdzie duża część energii nadal pochodzi z paliw kopalnych, każde dodatkowe kilowatogodziny to większe emisje dwutlenku węgla. W skali jednostki różnica wydaje się niewielka, ale w skali kraju to miliony ton CO₂ więcej w atmosferze.

Dlatego:

• Oszczędzając energię, zmniejszamy swój ślad węglowy.
• Mniej emisji to lepsza jakość powietrza i wolniejsze tempo zmian klimatycznych.
• Świadome wybory to forma codziennej troski o przyszłość – swoją i kolejnych pokoleń.

Nie chodzi o radykalne zmiany, lecz o konsekwentne, małe kroki. Każdy gest – przykręcony grzejnik, zamknięte drzwi, dodatkowy sweter – to konkretne działanie dla klimatu.

Domowa energia pod kontrolą

Wielu z nas ma naturalną skłonność do podkręcania kaloryfera, gdy tylko poczujemy chłód. Tymczasem często wystarczy założyć cieplejszy sweter lub skarpetki z wełny, by poczuć się komfortowo bez zmiany ustawień termostatu. Warto pamiętać, że optymalna temperatura w domu to około 20–21°C w pomieszczeniach dziennych i 17–20°C w sypialni. To nie tylko zdrowsze, ale i tańsze.

Nie bez znaczenia jest również sposób wietrzenia. Zamiast zostawiać okno uchylone na pół dnia, lepiej otworzyć je szeroko na kilka minut – powietrze się odświeży, a ściany i meble nie zdążą się wychłodzić.

• Wietrz krótko, ale intensywnie – 5–10 minut z szeroko otwartym oknem zamiast długiego uchylania pozwala wymienić powietrze bez wychładzania ścian.
• Nie zasłaniaj kaloryferów – elementy wystroju wnętrza, takie jak zasłony czy meble mogą blokować swobodny przepływ ciepłego powietrza. Nie kładź mokrych ubrań na grzejniku, blokują one przepływ ciepła. Zastosuj folię termoizolacyjną (ekran) za grzejnikiem – ograniczy straty ciepła i poprawi izolację.
• Zakręcaj grzejniki w nieużywanych pomieszczeniach – nie ma sensu ogrzewać pustego pokoju.

Styl życia, który ogrzeje

• Zimą dobrze jest zatroszczyć się o siebie od wewnątrz. Ciepłe posiłki, takie jak zupy, owsianki czy kasze, nie tylko sycą, ale też pomagają utrzymać ciepłotę ciała. Warto wzbogacić dietę o naturalne rozgrzewające przyprawy: imbir, cynamon czy kurkumę.
• Codzienna aktywność – choćby krótki spacer – również ma znaczenie. Ruch poprawia krążenie i wzmacnia odporność. A jeśli pracujesz zdalnie, pamiętaj o regularnym wstawaniu i krótkich przerwach na rozciąganie.
• Ważny jest też sen i regeneracja. Wypoczęty organizm lepiej radzi sobie z chłodem i mniej odczuwa dyskomfort związany z niższą temperaturą w mieszkaniu.
• Ubieraj się adekwatnie do warunków domowych – warstwowy ubiór i ciepłe skarpety mogą znacząco poprawić odczuwany komfort cieplny bez konieczności zwiększania temperatury.

Edukacja przez przykład

Jednym z najskuteczniejszych sposobów promowania ekologicznych postaw jest nasze codzienne życie. Kiedy dzieci widzą, że rodzice świadomie oszczędzają energię, uczą się tego automatycznie. Ale nie tylko dzieci. Dorośli również inspirują się wzajemnie.

• Rozmawiaj o oszczędzaniu – pokazuj, że to łatwe i nie wymaga poświęceń.
• Dziel się pomysłami i doświadczeniem – może Twoja metoda na niższy rachunek zainspiruje kogoś innego.
• Pokaż, że ekologia = praktyczność – oszczędzając energię, nie tylko pomagasz planecie, ale też swojemu budżetowi.

Warto podkreślić jedną prostą myśl: nie trzeba robić rewolucji, by coś zmienić. Nawet jeśli zdecydujesz się tylko na jedno z opisanych działań – to już krok w stronę oszczędności i mądrzejszego stylu życia.

Kampania edukacyjno-informacyjna jest realizowana w ramach projektu LIFE-IP EKOMALOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005), współfinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.