Kampania informacyjno-edukacyjna
Bezpieczna przyszłość - Adaptacja i Ochrona Przeciwpowodziowa w Obliczu Zmian Klimatu
Zurbanizowane miasta to dynamiczne, zabudowane obszary, w których dominuje beton. Charakteryzują się wysoką koncentracją ludzi i infrastruktury. Przestrzeń jest często intensywnie wykorzystywana, a tereny otwarte są ograniczane do minimum. Zieleni w takich miastach jest zazwyczaj niewiele i ogranicza się do parków, skwerów czy skrawków trawnika pomiędzy budynkami.
Z czego wynikają powodzie w miastach?
- W wyniku intensywnych opadów deszczu, topniejącego śniegu czy nadmiernego wylewania rzek, woda nie ma wystarczającej przestrzeni, by swobodnie wsiąkać w ziemię. To prowadzi do gromadzenia się jej na ulicach, w piwnicach budynków, w przestrzeniach publicznych i domach mieszkalnych.
- W miastach systemy odprowadzania wód deszczowych mogą okazać się niewystarczające, zwłaszcza podczas silnych ulewnych deszczy
- Zjawisko to nasila się w miarę intensyfikacji zmian klimatycznych, które prowadzą do coraz częstszych i bardziej intensywnych opadów deszczu. Ponadto, z powodu urbanizacji, wiele rzek i naturalnych cieków wodnych zostało zmienionych lub zamkniętych, co ogranicza przestrzeń, w której woda może swobodnie przepływać.
Jak miasta radzą sobie z nagłymi powodziami?
W odpowiedzi na problem powodzi w wielu miastach zaczęto wdrażać systemy zarządzania wodami opadowymi, takie jak zbiorniki retencyjne, czy nowoczesne systemy kanalizacyjne. Pozwalają one na lepsze zarządzanie wodami i minimalizowanie ryzyka powodziowego.
Zbiorniki retencyjne to specjalnie zaprojektowane konstrukcje służące do gromadzenia i przechowywania nadmiaru wody opadowej. Ich głównym celem jest zmniejszenie ryzyka powodzi poprzez kontrolowanie spływu wód deszczowych, zwłaszcza w okresach intensywnych opadów.
Nowoczesne systemy kanalizacyjne są zaprojektowane tak, aby skutecznie zarządzać wodami opadowymi, a także minimalizować ryzyko powodzi w miastach.
Istotnym elementem tej strategii jest również rozwój tzw. błękitno-zielonej infrastruktury, która łączy elementy wodne (błękitne) z roślinnością (zieloną). Ma ona na celu poprawić zarządzanie wodami opadowymi, zwiększyć bioróżnorodność oraz podnieść jakość życia mieszkańców. Jest to zrównoważony sposób tworzenia miast, który stawia na naturalne rozwiązania w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z wodami opadowymi, zmianami klimatycznymi, zanieczyszczeniem powietrza czy miejskimi wyspami ciepła.
- Dachy zielone – powierzchnie pokryte roślinnością, które pełnią ważną rolę w zarządzaniu wodami opadowymi. Absorbują wodę deszczową. Zmniejsza to jej spływ do kanalizacji i redukuje ryzyko zalania. Rośliny na dachach zatrzymują wodę w glebie, dzięki czemu woda nie trafia od razu do systemu kanalizacji.
- Ogrody deszczowe – to tereny zaprojektowane w celu zatrzymywania i filtrowania wód opadowych. Przyczyniają się również do poprawy jakości wód. Zatrzymują zanieczyszczenia i substancje chemiczne zawarte w wodzie deszczowej, zanim trafią do rzek czy systemów kanalizacyjnych.
- Łąki kwietne – to tereny pokryte dziką roślinnością, które również pełnią funkcję retencji wodnej. Dzięki swojej strukturze, umożliwiają naturalne wchłanianie wody deszczowej, zatrzymując ją w glebie.
- Przepuszczalne nawierzchnie – to materiały, które pozwalają wodzie opadowej wnikać w ziemię zamiast spływać po powierzchni. Zastosowanie takich nawierzchni, jak płyt betonowych, kamieni lub żywicy, które pozwalają wodzie przesiąkać do gleby, zmniejsza powierzchniowy spływ wód opadowych.
- Zbieranie deszczówki - to efektywny sposób na wykorzystanie wód opadowych do codziennych potrzeb, takich jak podlewanie ogrodów czy nawadnianie terenów zielonych. Zbieranie deszczówki zmniejsza obciążenie kanalizacji, a także pozwala na bardziej zrównoważone wykorzystanie zasobów wodnych w miastach.
Kampania edukacyjno-informacyjna jest realizowana w ramach projektu LIFE-IP EKOMALOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005), współfinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
